• 1 listopada 2024

Prawo do zachowku

Czasem może się zdarzyć, że bliscy osoby zmarłej zostaną pominięci w jej testamencie. Powody są różne, taka sytuacja może jednak narazić te osoby na obniżenie budżetu i straty. W tej sytuacji przydaje się wiedza na temat zachowku.

Kto może wystąpić o zachowek, a kto nie?

To świadczenie przysługuje tylko zstępnym, czyli najbliższej rodzinie zmarłego – dzieciom, wnukom, prawnukom, małżonkowi lub rodzicom, jeśli są powołani z ustawy do spadku. Jeśli zmarły ma małżonka i dzieci, tylko dzieci, wnuki, to rodzice nie dziedziczą po nim. Natomiast zachowek nie przysługuje osobom, które zostały wydziedziczone na mocy testamentu, zrzekły się dziedziczenia po zmarłym lub nie przyjęły spadku, tym, które sąd uzna za niegodne dziedziczenia, a także małżonkowi, z którym zmarły był w separacji lub wniósł przed śmiercią uzasadniony wniosek o separację lub rozwód z winy tego małżonka.

W jakiej sytuacji przysługuje to świadczenie?

Jeśli osoba uprawiona do otrzymania zachowku nie otrzymała go na mocy testamentu ani wskutek darowizny wliczającej się w spadek, może się o niego starać. Czasami osoba uprawniona nie uzyskuje całego spadku, który jej się należy – może wtedy wnieść o uzupełnienie tego spadku. Warto zauważyć, że to uzupełnienie nie może przyjąć formy żądania wydania konkretnej rzeczy – jedynie otrzymania kwoty pieniężnej równej jego wartości.

Uzyskanie zachowku

Jak można pozbawić kogoś zachowku?

Nie można wydziedziczyć osoby prawnie upoważnionej do otrzymania zachowku bez powodu. Przyczyna musi być znaczna – na przykład wyrządzenie osobie spadkodawcy lub najbliższym krzywdy, rażące łamanie norm społecznych (znęcanie się nad rodziną, alkoholizm), obraza czci, przestępstwo przeciwko zdrowiu lub życiu. Co więcej, dzieci, wnuki i inne zstępni osoby wydziedziczonej utrzymują swoje prawo do zachowku. Osoba, która została na mocy testamentu wydziedziczona, może zaprotestować i zakwestionować zasadność takiego kroku. Musi wtedy udowodnić, że przyczyna podana w dokumencie nie jest prawdziwa, lub że spadkodawca wybaczył jej przed śmiercią. W tym przypadku ocenia się, czy akt wybaczenia nastąpił w chwili, gdy osoba umierająca miała dostateczne rozeznanie w rzeczywistości.

Inne istotne informacje

Jeśli osoba zrzeka się zachowku na mocy umowy notarialnej zawartej przed śmiercią spadkodawcy, umowa ta obejmuje także jej dzieci, wnuki, prawnuki. Zachowek dla dzieci wynosi połowę należnego spadku, a gdy krewni upoważnieni są trwale niezdolni do pracy, jest to 2/3 kwoty. Zachowek wylicza się od całego majątku zmarłego – wyłączając tylko kwoty, które otrzymałyby osoby wydziedziczone lub te, które zrzekły się spadku.

Komentarze (0)

Zostaw komentarz
Top