Co warto wiedzieć o zachowku

Zagadnienia związane z majątkiem oraz jego zabezpieczeniem nadal możemy zaliczyć do tych, które budzą spore kontrowersje. Warto więc poświęcić chwilę uwagi kwestiom związanym z instytucją zachowku, okazuje się bowiem, że również ona budzi szereg wątpliwości.

Jeśli chcemy stworzyć definicję zachowka, powinniśmy skoncentrować się przede wszystkim na tym, że jego zadaniem jest zabezpieczenie interesów osób tak, aby po śmierci spadkobiercy miały one korzyści ze spadku nawet w przypadku pominięcia ich w testamencie. Nie można zapominać też o tym, że ta forma ochrony dotyczy jedynie najbliższej rodziny zmarłego.

Komu należy się zachowek?

Zachowek w związku z tym należy się zstępnym zmarłego, choć w przypadku ich śmierci dziedziczyć mogą także ich dzieci i wnuki, małżonkowie i rodzice, choć tylko wówczas, gdy ich powołanie do spadku wynikałoby z ustawy. Jeśli więc zmarły pozostawił małżonka oraz dziecko lub dzieci, jego rodzice nie mają już prawa do spadku.

Komu zachowek się nie należy?

Jeśli dysponujemy naszym majątkiem za życia, możemy wyłączyć z testamentu jedynie nasze rodzeństwo i jego dzieci i nie jesteśmy zobowiązani do tego, aby wytłumaczyć się z takiej decyzji. Nawet jeśli umrzemy bezpotomnie, a oni, zgodnie z ustawą, będą spadkobiercami ustawowymi, po usunięciu ich z testamentu zachowek nie będzie się im należał. Zachowek nie przysługuje też osobom, które w testamencie zostały wydziedziczone, zostały sądownie uznane za niegodne dziedziczenia, tym, które się go zrzekły lub odrzuciły spadek. Nie może się go też domagać małżonek wyłączony z dziedziczenia.

Kiedy przysługuje zachowek?

Osoby uprawnione do zachowku mają prawo do starania się o niego w tym samym momencie, w którym okazało się, że nie otrzymały tej części spadku, jaka należy się im zgodnie z literą prawa. Jeśli nie otrzymały całości spadku, jaki im przysługuje, osoby takie mogą rościć o jego uzupełnienie. Należy jednak pamiętać o tym, że uprawnienie do zachowku nie jest tożsame z żądaniem wydania jakiejkolwiek rzeczy zaliczanej do spadku lub określanej jako jego część.

Jak można pozbawić rodzinę zachowku?

Oczywiście, spadkodawca może zdecydować się na to, aby w testamencie pozbawić uprawnionych zachowku. Najczęściej odbywa się to poprzez wydziedziczenie. Tu jednak należy pamiętać, że z tekstu sporządzonego testamentu powinno jasno wynikać, dlaczego dana osoba została wydziedziczona. Jednocześnie zstępni wydziedziczonego nadal mają prawo domagać się zachowku. Osoba wydziedziczona może też zakwestionować przed sądem zasadność takiej decyzji.