Czy da się ustanowić użytkowanie na spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu?

Wiele osób zastanawia się czy można na ograniczonym prawie rzeczowym ustanawiać ograniczone prawo rzeczowe.

Użytkowanie na spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu

Często występującym aktem notarialnym będzie darowizna nieruchomości z ustanowieniem bezpłatnego i dożywotniego prawa użytkowania na rzecz darczyńcy. To użytkowanie daje pewność, że do końca życia nikt takiej osoby nie wyrzuci z mieszkania. W takiej komfortowej sytuacji chcą się znaleźć również osoby, które mają spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Trwał wiele lat spór jak wygląda ustanowienia prawa rzeczowego na ograniczonym prawie rzeczowym. Sąd najwyższy wydał więc postanowienie, które ostatecznie rozwiało wątpliwości. Dla wszystkich, którzy nie mają czasu rozważać tych kwestii należy określić: nie jest możliwe ustanowienie prawa rzeczowego na innym ograniczonym prawie rzeczowym.

Co stwierdził Sąd Najwyższy:

Użytkowanie to ograniczone prawo rzeczowe, którego cechą będzie używanie rzeczy oraz pobieranie pożytków. Ma to zapewniać uprawnionemu możliwie optymalny zakres korzystania z cudzej rzeczy. Przedmiotem mogą być także prawa. Nie jest jasne jakie prawa mogą być obciążone tym ograniczonym prawem rzeczowym. W tej tematyce sprawa jest skonkretyzowana i dotyczyć będzie obciążalności użytkowaniem własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu, będącego ograniczonym prawem rzeczowym. Należy podzielić pogląd o tym, że jego przenoszalność nie będzie decydować o jego obciążaniu.

Prawo spółdzielcze

W wyniku przeniesienia zmienia się dysponent bez innych obciążeń własności spółdzielczej. Ustanowienie na tym prawa rzeczowego oznaczałoby obciążenie dodatkowym prawem osoby niebędącej członkiem spółdzielni, wtedy zmienić się może sposób korzystania z lokalu.

Ustawa o spółdzielni mieszkaniowej podkreśla, że jeśli chce się oddać mieszkanie w użytkowanie innej osobie bądź wynająć i będzie się to wiązało ze zmianą jego przeznaczenia będzie to wymagało również zgody spółdzielni. Kontrolą są również objęte zmiany, które mogą między innymi dotyczyć tych kwestii jakie będą związane ze zmianą wysokości opłat na rzecz spółdzielni. Nie znajdziemy przepisu, który może uprawnić do obciążenia użytkowaniem mieszkania, które związane jest z własnościowym spółdzielczym prawem do lokalu tak jak przy obciążeniu hipoteką. Nie można będzie podejmować żadnych działań, które mogłyby się okazać sprzeczne z ustawą dotyczącą spółdzielni mieszkaniowych. Ostatecznie więc spółdzielczego prawa do lokalu nie będzie można obciążyć ograniczonym prawem rzeczowym w postaci użytkowania.