Relacje pomiędzy taksą notarialną a podatkami przy zakupie mieszkania

Kwestia pobierania opłat przez notariuszy przy czynnościach prawnych związanych z zakupem mieszkania może się wydawać niejasna. Nieprawdą jest, że notariusz może ustalać wysokość swojej taksy wedle uznania, w sposób nieograniczony. Temat jest w gruncie rzeczy bardzo prosty – wysokość taksy jest ustalana względem rodzaju zakupu i podatków.

Jednak jego niezrozumienie może doprowadzić do konfliktów i powielania nieprawdziwych, krzywdzących stereotypów na temat notariuszy oraz ich zarobków.

Mieszkanie z rynku wtórnego

Pierwszą, powszechną sytuacją jest decyzja o kupnie mieszkania z rynku wtórnego. Jak wyglądają opłaty? Podstawowa taksa notarialna z zawartym podatkiem VAT zależy od wartości samej nieruchomości. Należy również uiścić opłatę sądową za złożenie wniosku o wpisanie nieruchomości do księgi wieczystej. Podatek cywilnoprawny, zwany PCC, wynosi 2% ceny nieruchomości. To wszystko – spośród wszystkich tych opłat, jedynie taksa notarialna stanowi wynagrodzenie dla notariusza. Pozostałe opłaty, czyli PCC, a także opłatę sądową, rejent pobiera od klienta, pełniąc funkcję poborcy opłat sądowych. Musi je pobrać za każdym razem, gdy sporządza umowę, ponieważ takie są jego odgórnie ustalone obowiązki. Następnie przekazuje pieniądze do urzędu skarbowego oraz sądu wieczystoksięgowego, nie czerpiąc już z nich osobistych korzyści finansowych.

Nowe mieszkanie z rynku pierwotnego

Niekiedy decydujemy się na kupno mieszkania nowego, u developera. W tym przypadku jedna strona, czyli deweloper, jest płatnikiem podatku od towarów i usług (VAT). Gdy tak się dzieje, umowa zostaje zwolniona z podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Dlatego notariusz pobiera w tym przypadku o wiele niższe opłaty. Taka różnica wynika wyłącznie ze wspomnianego zwolnienia. Warto jednak dodać, że cena kupionego mieszkania jest zawsze powiększona o wysokość podatku VAT, który musi odprowadzić developer – w zasadzie z tej przyczyny wydatki wyrównują się. Nowe mieszkanie nie posiada jednak jeszcze księgi wieczystej. Trzeba ją założyć, co automatycznie winduje w górę kwotę opłaty sądowej. Nie są to jednak ogromne kwoty, w tej chwili założenie księgi dla nowej nieruchomości kosztuje 60 zł. Kolejne 200 zł kosztuje spisanie do księgi ewentualnego kredytu hipotecznego – ta zasada dotyczy zakupu i na rynku pierwotnym, i wtórnym.